Dr Sławomir Poloczek / Podcast Historyków: Pesymistyczne reinterpretacje wizji stworzenia? Uwagi o "gnostyckiej" egzegezie Księgi Rodzaju i jej źródłach
Description
Wesprzyj nas dowolną kwotą na realizację podcastów i wydarzeń kulturalnych: https://buycoffee.to/festiwalkulturyzydowskiejgrodzisk
W pierwszych wiekach naszej ery spotykamy się z szeregiem nurtów religijnych postrzegających siebie jako „prawdziwe” chrześcijaństwo i budujących swoją odrębność w opozycji zarówno wobec judaizmu jak i tzw. proto-ortodoksji. Często zaliczane są do szerokiej kategorii definicyjnej tzw. gnostycyzmu. Prezentują one nieraz bardzo specyficzne koncepcje kosmogoniczne, opierające się na radykalnym rozdzieleniu idei najwyższego Boga od idei stwórcy świata materialnego jako osobnego, niedoskonałego i niższego bóstwa, którego często utożsamiają z biblijnym bóstwem czczonym w judaizmie. Jednak mimo deklarowanej radykalnej negacji biblijnej wersji wizji stworzenia zawartej w Księdze Rodzaju, prezentowane przez nie wyobrażenie jest w istocie wynikiem bardzo specyficznej i dokładnej analizy Biblii hebrajskiej, tyle tylko że dokonywanej niejako „na odwrót” od dominującej egzegezy. Jak uczeni próbują dziś wyjaśnić ten paradoks doktryny gnostyckiej? Skąd wziął się pomysł na egzegezę Biblii, która wydaje się nam odwrotna wobec jej sensu?
dr Sławomir Poloczek – historyk starożytności, w swojej pracy doktorskiej (2017 r., Wydział Historyczny Uniwersytetu Warszawskiego) poruszał tematykę pozornej śmierci i powrotu do życia w literaturze grecko-rzymskiej (szczególnie w powieściach antycznych) i wpływ tego motywu na literaturę nowotestamentalną. Jego zainteresowania badawcze obejmują relacje między literaturą biblijną i wczesnochrześcijańską a tradycją grecko-rzymską, a także problem kontaktów pomiędzy światem klasycznym a kulturami lewantyńskimi. Publikował m.in. w czasopismach: „U schyłku starożytności. Studia źródłoznawcze”, „Scripta Biblica et Orientalia”, „Vetus Testamentum”, „Scandinavian Journal of the Old Testament”, „Ephemerides Theologicae Lovanienses” i „Journal of Higher Criticism”.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury EtnoPolska. Edycja 2025.
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego
Projekt dofinansowany ze środków Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce.